II LO CIESZYN

1. Czy wiesz, że najwyższą górą na Ziemi nie jest Czomolugma (Mount Everest) a Mauna Kea (Hawaje)? Mount Everest wznosi się na wysokość 8848 m n.p.m. natomiast Mauna Kea od podstawy na dnie Pacyfiku do wierzchołka ma wysokość 10203 m. Większa część tej "super" góry znajduje się pod powierzchnią oceanu nad powierzchnię wody wyłania się tylko 4205 m. ......................................................................................................................................................................... 2. Wyżyna Lessowa w Chinach to największy na świecie obszar pokryty lessem. Less to pylista i porowata skała o charakterystyczny szarożółtawym kolorze. Powstała w wyniku akumulacji pyłów przenoszonych przez wiatr (procesy eoliczne). Wyżynę pokrywa grupa warstwa lessu - do 300m grubości o powierzchni ponad 430 tysięcy kilometrów kwadratowych (dla porównania powierzchnia Polski to 313 tysięcy kilometrów kwadratowych). ........................................................................................................................................................................ 3. Pola penitentów (hiszp.nieves penitentes) czyli lodów pokutujących są charakterystyczną formą ablacji lodowców w klimacie suchym. Te stożkowate formy, występujące w dużych skupiskach na lodowcach i polach firnowych, zwłaszcza w niskich szerokościach geograficznych, powstające w wyniku wytapiania przez słońce śniegu, firnu lub lodu. Typowa wysokość penitentów to 0,5-2 metrów. Najlepiej wykształcone przykłady penitentów występują w Andach Środkowych w Ameryce Południowej, w Pamirze i Hindukuszu w środkowej Azji oraz w masywie Kilimandżaro w Afryce Centralnej. ......................................................................................................................................................................... 4. Nieczynna odkrywkowa kopalnia diamentów Mirny na Syberii jest jedną z największych i najgłębszych kopalni odkrywkowych na świecie. Niedostępna dla przeciętnego człowieka skrywa ogromne pokłady skał, w których znajdują się diamenty, których rocznie wydobywano około 2 tony. Ogromny krater ma głębokość 525 metrów, szerokość 1200 m, długość drogi dla ciężarówek od powierzchni do dna to 10km. Kopalnia ze względu na swoją wielkość i głębokość posiada swój własny system wirów powietrznych tworzących się nad nią stąd zakaz latania nad jej powierzchnią. Kopalnia znalazła się na pierwszym miejscu największych kraterów Ziemi według The World Geography. ......................................................................................................................................................................... 5. Kotlina Danakilska (także: Danakil, Afar) – depresja położona w północnej Etiopii, południowo-wschodniej Erytrei i zachodnim Dżibuti. Jej najniższy punkt, Asal, położony jest 153 m poniżej poziomu morza. Kotlina powstała na styku trzech płyt tektonicznych. Pośrodku kotliny znajduje się Pustynia Danakilska. Jest to najcieplejsze miejsce na Ziemi (średnie temperatury roczne, wynoszą prawie 35°C). Nigdy nie zanotowano tu temperatury poniżej 23°C, a temperatury w okolicach 50°C nie są rzadkością. Rejon położony jest na obszarze Wielkich Rowów Afrykańskich powstałych w wyniku potężnych ruchów tektonicznych. Jednym z najciekawszych wulkanów jest Dallol - pierwsza erupcja wulkanu miała miejsce w 1926 roku. Cechą charakterystyczną tego obszaru są gorące, kolorowe baseny solankowe wypełniające kratery wulkanu. Tworzą je gorące źródła, które wypłukują związki siarki i żelaza z magmy. Obszar wulkanu wypełniają także gejzery, fumarole, jasnożółte siarkowe tarasy, słupy soli oraz kwaśne gorące źródła. Ujścia kraterów Dallol znajdują się 48 m p.p.m. i zaliczane są do najniżej położonych na powierzchni Ziemi. .............................................................................................................................................................................. 6. Sable Island – jedna z najdziwniejszych wysp świata. Nie można określić ani jej rozmiarów, ani położenia. Stale zmienia swój kształt i bezustannie się przemieszcza. Wyspa widmo. Właściwie nie powinna istnieć. Ale istnieje i jest prawdziwym przyrodniczym fenomenem. Położona jest na Oceanie Atlantyckim ok. 180 km na południowy wschód od kanadyjskiego półwyspu Nowa Szkocja. Jest w niekończącej się trasie, wyznaczanej przez bezkresne wody Atlantyku, a dokładniej mówiąc – trzy prądy morskie: Labradorski, Zatokowy oraz Świętego Wawrzyńca. Te ostatnie bezustannie się ze sobą ścierają, rzucają sierpowatą wyspą na boki i każą jej poruszać się zgodnie z ruchem wskazówek zegara. A przy okazji wypłukują z niej lub nanoszą na nią piasek, co sprawia, że każdego dnia zmienia się kształt i wielkość Sable Island (ma ok. 42 km długości, ponad 1,5 km szerokości, niecałe 10 m wysokości). Wyspa nie jest zaludniona. Trudna dostępność Sable Island i fakt, że można ją zwiedzić tylko po uzyskaniu specjalnego pozwolenia sprawiają za to, że jest naturalnym rezerwatem przyrody. Daje schronienie "zaimportowanym" tu ok. 300 lat temu dzikim koniom i stadom fok. .......................................................................................................................................................................... 7. PANDO – las osikowy w Utah, nazywany także Drżącym Gigantem. Jest to zagajnik, który pomimo swoich 80,000 lat nadal rozmnaża się i raczej nie zamierza przestać. Zagajnik jest tak naprawdę pojedynczą, rozmnażającą się kolonią topoli osikowych. Obecnie ma około 47,000 łodyg (a raczej pni), i ciągle tworzy nowe drzewa, które sprawiają, że system korzeniowy cały czas się rozrasta. System ten uważany jest za jeden z najstarszych i najcięższych organizmów na ziemi.